Het ontstaan van kastelen

 Zoals met bijna alle dingen is het kasteel niet in 1 dag uitgevonden. Ook is een gebouw dat verdediging als doel heeft niet iets dat pas in de middeleeuwen is ontstaan. Het leven is door de hele geschiedenis vol met gevaren geweest. Oorlogen, roverbenden, wilde dieren natuurkrachten en andere bedreigingen hebben ervoor gezorgd dat wij mensen een plek wilden hebben waar we ons veilig en beschermd konden voelen. Dit hebben mensen door de eeuwen heen op verschillende manieren gedaan, maar er zijn toch en aantal dingen waaraan zo'n veilige plek moest voldoen.

Of dat het nu lang geleden is (bijvoorbeeld in het oude Egypte of Rome), of niet zo lang geleden (bijvoorbeeld in de 2e wereldoorlog)

Of dat het gebouw in een vlak landschap stond of een bergachtig land, in een droog land of in een nat gebied stond, een verdedigingsgebouw, zoals een kasteel moest altijd aan de volgende eigenschappen voldoen:

1.  Het moet moeilijk zijn er naar binnen te komen. (zonder toestemming dus!)

2.  Het moet van stevig materiaal gemaakt zijn zodat het goede bescherming biedt.

3.  Je moet er een tijdje kunnen blijven in geval van problemen.

4.  Het moet gemakkelijk zijn om vanuit het gebouw gevaar te ontdekken.

Omdat dit vooral voor dit soort gebouwen geldt, lijken burchten en kastelen uit de verschillende tijden en plaatsen ook wel een beetje op elkaar. Vaak werden ze op hoge plaatsen zoals heuvels en bergen gebouwd, zodat het moeilijker te bereiken was, en de omgeving goed gezien kon worden. De dikke muren waren vaak van steen, omdat dat niet snel kapot ging. En de mensen binnen het kasteel werden zo beschermde als er dingen gegooid werden. Er was altijd een soort poort die dicht kon, zodat indringers buiten gehouden konden worden. Een laatste onderdeel dat vaak gemaakt werd, was een gracht of greppel, met of zonder water, zodat iedereen over een brug naar de poort moest om binnen te komen.

Nu je dit allemaal weet, zou je zelf een kasteel kunnen verzinnen. In het hoofdstuk Links vindt je een aantal websites van mooie kastelen in ons land. Een van de mooiste kastelen waar je ook in kunt is het Muiderslot. Als je kastelen wel erg interessant vindt en er nog wel wat meer over wilt weten, moet je daar echt eens een keer naar toe gaan!

Het bouwen van een kasteel was een aardig karwei, want er waren nog geen moderne gereedschappen. In het begin van de middeleeuwen waren de meeste kastelen nog van hout maar men ging al snel over op steen. Het ontwerpen van een stenen kasteel was niet eenvoudig. Werktuigen en materialen moesten via water of land worden aangevoerd en er moesten ook voldoende arbeiders zijn. Soms duurde het wel tien à twintig jaar voordat het kasteel klaar was. De bouw van kasteel zou in onze tijd ongeveer 500.000 euro kosten. Omdat er in die tijd nog geen cement was werd er een mengsel van gruis, brokken en wat water gebruikt. Om te zorgen dat de bouw van een kasteel goed verliep werd er een meestermetselaar ingehuurd. Hij had de fijnmetselaars ( zij hakten de stenen uit en bewerkten ze ) onder z’n hoede en de ruwmetselaars, die de muren maakten. De muren konden soms wel 2 tot 5 meter dik zijn. Vroeger waren er nog geen bulldozers en graafmachines en moest alles met de hand gedaan worden. Met touwen en katrollen werd het bouwmateriaal omhoog gehesen.